viernes, 27 de diciembre de 2013

JOJO ETA RAMUNTXO



Jojo y Ramuntxo son dos artistas nacidos ambos en Iparralde (Euskadi Norte). Ambos se conocieron hacia el año 1987, durante Euskal Kantu Txapelketa (el campeonato de Canto Tradicional Vasco), y durante más de una década grabaron tres cucos discos con la ayuda de un grupo de músicos fieles. Jojo se ocupaba de las letras de las canciones mientras que la melodía la componían entre todos. Jojo Bordagarai era solo un adolescente cuando grabó su primer disco "Agur" (1978) acompañado por guitarra de Txomin Héguy, que fue su gran maestro. A Jojo el canto tradicional vasco le ha arrullado en su más tierna infancia. Desde entonces Jojo Bordagarai no ha parado de cantar, ya sea en solitario, o junto al señor Ramuntxo Carrère, con quien formó el dúo "Jojo eta Ramuntxo" durante más de una década.

 .......................................................................................................
 
Jojo Bordagarai baxenabartarra eta Ramuntxo Carrere lapurtarra 1987an hasi ziren elkarrekin abesten, Euskal Kantu Txapelketan elkar ezagututa. Hamar urte lehenago, Bernadette arrebarekin plazarik plaza ibili zen Jojo, Txomin Hegik gitarrarekin lagunduta. Jojok eta Ramuntxok hiru disko kaleratu dituzte eta une honetan utzia dute bikote lana. Jojok, baina, bakarkako bidea hasi du eta aitarekin eta arrebarekin Pil Pil taldea osatzen du.

Hamabi urte zituenetik herrietan kantari aritu da Jojo Bordagarai. 1973an, Jojo eta Bernadette taldea osatu zuen arrebarekin, eta Txomin Hegi kantari, idazle eta antzerkilariak laguntzen zien gitarrarekin. Urte batzuk lehenago, Hegik berak eta Peio Serbiellek Urrakoa kantu ikuskizuna landu zuten. Jojok eta Bernadettek Agur diskoa (Elkar) grabatu zuten 1978an, Bordagaraik eta Hegik sortutako kantuekin. Hurrengo urtean taldea desegin egin zen, eta Jojo Garaziko Nekez Ari abesbatzan hasi zen kantari. Ahotsaren trebakuntzak Euskal Kantu Txapelketan parte hartzera eraman zuen, 1987an, eta lehiaketa hartan bertan ezagutu zuen Ramuntxo Carrere.

Bikotea beste musikari batzuez inguratu zen taldea osatzeko, eta folk herrikoiaren bidetik ekin zioten (akordeoia, gaita, flauta...). Bordagaraik hartu zuen kantuetako hitzak idazteko ardura, eta doinuak bien artean sortu zituzten. Haize andrea estreinako diskoa (Elkar, 1990) Niko Etxart kantariaren estudioan grabatu zuten, eta Vladimir Cosma errumaniar konpositorearen lan bat moldatu zuten, "Xabinari". Horren aurretik, Azala taldearen Marigaizto diskoan parte hartu zuen bikoteak. Geroago beste bi disko etorri ziren: Maitasunez ba ote... (Elkar, 1993) eta Zure kanpoetara (Agorila, 2001). Disko bakoitzean, baina batez ere azken horretan, taldearen soinua osatuz joan zen musikari berrien ekarpenekin: Matthieu Haranboure (baxua; King Mafrundi, Txakun...), Phillipe Ezkurra (akordeoia, bandoneoia; Peio Serbielle, Pier Paul Berzaitz...), Mixel Etxekopar (xirula, ttun-ttuna)...

2004. urtean Ramuntxo Carrerek kantatzeari utzi zion, eta Jojo Bordagaraik Pil Pil taldearekin jarraitu zuen. Alexandre aitak, Bernadette arrebak eta Mixel Thikoipe lehengusuak osatzen dute taldea. Beste egitasmo batean ere aritu da, Triki Trakan. Xabi Pery (Itoiz) musikari eta soinu teknikariaren inguruan sortutakoa da hori. Haatik, orain bakarkako proiektuan dabil murgilduta. Bahaki... diskoa (Elkar, 2008) da lan horren orain arteko fruitua, Philippe Ezkurraren laguntzaz egindakoa. Jazz musikariz inguratu da Bordagarai, eta Europako ekialdeko musikatik eta kantu tradizionaletik asko duten konposizio garaikideak, emozio askotarikoak eta koloretsuak lantzen dituzte.

No hay comentarios:

Publicar un comentario